Category: Chấn thương thể thao

Vận động viên nên tiêm huyết tương giàu tiểu cầu thời điểm nào?

Tiêm PRP, huyết tương giàu tiểu cầu, là liệu pháp điều trị hiện đại cho vận động viên để thúc đẩy hồi phục sau chấn thương hay bảo dưỡng khớp trước khi thi đấu.

Thạc sĩ – Bác sĩ Nguyễn Thụy Song Hà – Khoa Y học thể thao và Nội soi, Trung tâm Chấn thương chỉnh hình – Hệ thống Bệnh viện Tâm Anh cho biết, tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) là liệu pháp điều trị chấn thương thể thao rất phổ biến bởi tính an toàn, không xâm lấn và hiệu quả cao. Liệu pháp này có tác dụng với rất nhiều loại chấn thương thể thao, bao gồm: viêm gân gót chân, gân bánh chè, điểm bám gân vùng khuỷu, bong gân, giãn đứt dây chằng… ở người chơi bóng đá, bóng rổ, chạy bộ, golf, tennis…

Người chơi thể thao, đặc biệt là những vận động viên, thường xuyên phải đối mặt với các nguy cơ chấn thương. Những tổn thương này có thể bắt nguồn từ va chạm trong thi đấu hoặc khi thực hiện các động tác khó… Chúng có thể xuất hiện trên da, gân, cơ, xương… với nhiều mức độ, từ nhẹ đến nặng, thậm chí là tàn phế. Lúc này, các vận động viên cần thời gian dài để phục hồi. Tuy nhiên, nếu ngừng luyện tập hoặc ngừng thi đấu quá lâu, có thể dẫn đến một vấn đề khác, đó là sụt giảm phong độ, rất quan trọng với một vận động viên.

Một số nghiên cứu đã chứng minh rằng, huyết tương giàu tiểu cầu có khả năng kháng viêm, đẩy nhanh tốc độ phục hồi. Theo đó, sau khi gặp chấn thương, vận động viên tiêm PRP có thể quay lại luyện tập và thi đấu sớm, thậm chí là rút ngắn 50% thời gian phục hồi so với dự kiến.

Theo Bác sĩ Song Hà, huyết tương giàu tiểu cầu là một chế phẩm được tạo ra từ máu tự thân của chính người bị chấn thương với những đặc điểm như: không có hồng cầu và bạch cầu, nồng độ tiểu cầu cao gấp nhiều lần so với trong máu ngoại vi bình thường. Khi huyết tương giàu tiểu cầu được tiêm vào vùng bị tổn thương, các tế bào tiểu cầu sẽ tiết ra những chất hóa học có bản chất là protein, kích thích các tế bào khỏe mạnh xung quanh khu vực này phân chia và tham gia vào quá trình chỉnh sửa thương tổn, kích thích quá trình phục hồi diễn ra nhanh và ổn định hơn.

Các trường hợp vận động viên và người chơi thể thao vận động khớp gối nhiều, thông thường quá trình dẫn đến bào mòn bề mặt sụn khớp gối và thoái hóa khớp gối nhanh hơn người bình thường. Huyết tương giàu tiểu cầu làm trơn vùng khớp gối, lấp đầy những tổn thương rất nhỏ trên bề mặt sụn khớp. Khớp gối sẽ hoạt động trơn tru và khỏe mạnh hơn rất nhiều.

“Vận động viên chuyên nghiệp hoàn toàn có thể tiêm huyết tương giàu tiểu cầu trước giải đấu, khuyến cáo là khoảng 30 ngày. Đây có thể coi là một động thái bảo dưỡng khớp gối, trước khi bước vào những thời điểm hoạt động và thi đấu quan trọng”, Bác sĩ Song Hà cho hay.

Trong trường hợp chấn thương nặng, cần phẫu thuật, huyết tương giàu tiểu cầu cũng có khả năng giảm viêm và hỗ trợ phục hồi. Ngoài ra, do sử dụng máu tự thân nên nguy cơ xuất hiện phản ứng dị ứng cũng thấp hơn nhiều so với điều trị bằng các loại thuốc tiêm khác. Đa số người bệnh có thể sinh hoạt bình thường sau khi thực hiện thủ thuật.

Phương pháp điều trị này thường được ứng dụng ở các bệnh viện lớn như Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, vì quá trình tách chiết huyết tương cần được thực hiện trong phòng lab vô khuẩn với thiết bị hiện đại, bởi những kỹ thuật viên lành nghề.

“Huyết tương giàu tiểu cầu là một tiến bộ của khoa học, trợ thủ đắc lực cho người chơi thể thao nói chung và các vận động viên nói riêng. Do đó, sau khi bị chấn thương, người bệnh nên được thăm khám ngay và điều trị bằng huyết tương giàu tiểu cầu càng sớm càng tốt để giữ vững phong độ”, Bác sĩ Song Hà chia sẻ.

Bác sĩ lưu ý thêm, dù đều có tác dụng thúc đẩy nhưng cần phân biệt giữa doping và PRP. Doping là những chất hoặc phương pháp bị cấm, có khả năng làm tăng thành tích trong thi đấu thể thao một cách gian lận. Trong khi đó, PRP là liệu pháp điều trị, thúc đẩy quá trình phục hồi các chấn thương thể thao.

Link bài viết gốc: https://vnexpress.net/van-dong-vien-nen-tiem-huyet-tuong-giau-tieu-cau-thoi-diem-nao-4464395.html

Cập nhật: 30/09/2022

Nhìn nụ cười vui vẻ và bước đi vững vàng hơn của chàng thanh niên, khó ai có thể nhận ra chàng thanh niên vừa trải qua cuộc phẫu thuật khớp gối cách đây 1 năm. Đây là món quà với những nhân viên y tế chúng tôi để cố gắng, nỗ lực từng ngày trong việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe người dân.
 

Bạn Nguyễn Thế Mạnh, 20 tuổi, địa chỉ Yên Thọ, Đông Triều, Quảng Ninh, có tiền sử chấn thương khớp gối đứt dây chằng chéo trước và đã phẫu thuật cách đây 1 năm. Qua tìm hiểu trên các phương tiện truyền thông, bạn Mạnh biết đến liệu pháp tiêm huyết tương giàu tiểu cầu tự thân rất có ích cho việc hồi phục chức năng khớp gối. Bạn Mạnh đã đến khoa Tâm thần kinh – Cơ xương khớp – Bệnh viện Việt Nam –Thụy Điển Uông Bí để khám và đăng ký điều trị. Sau liệu trình tiêm 3 mũi huyết tương giàu tiểu cầu tự thân, bạn Mạnh đã đi lại tốt hơn và tình trạng đau nhức đã được cải thiện.

Huyết tương giàu tiểu cầu là một chế phẩm được tạo ra từ máu sau khi được tách và loại bỏ hồng cầu, bạch cầu và làm giàu nồng độ tiểu cầu lên nhiều lần (2-8 lần) so với nồng độ tiểu cầu bình thường trong máu ngoại vi.

Tiểu cầu có vai trò quan trọng trong ngừng chảy máu ở vết thương bằng việc tạo ra nút tiểu cầu giúp các thành phần khác liên kết lại với nhau để tạo thành cục máu đông giúp bịt kín miệng các mạch máu nhỏ và vết thương, khởi động và kích thích quá trình liền các vết thương, giúp làm lành các tổn thương sụn, chất nền sụn khớp, tham gia vào quá trình sửa chữa, tái tạo tổ chức tổn thương sụn và xương.

Để tạo ra huyết tương giàu tiểu cầu, một lượng máu (khoảng 20- 30ml) được lấy từ máu tĩnh mạch ở tay hoặc chân, sau đó được đưa vào máy ly tâm tốc độ cao để tách và loại bỏ hồng cầu, bạch cầu và một phần huyết tương nghèo tiểu cầu để tách chiết ra khoảng huyết tương giàu tiểu cầu cần thiết để tiêm vào vùng tổn thương, kích thích các tế bào lành ở xung quanh nơi tổn thương phân chia và tham gia vào quá trình sửa chữa các thương tổn, kích thích quá trình liền thương, giúp quá trình liền thương nhanh và ổn định hơn.
 

Hiện nay, với các chấn thương do chơi thể thao gây chấn thương khớp, tổn thương gân cơ hoặc sau phẫu thuật đứt dây chằng khớp gối, thoái hóa khớp nguyên phát cũng như các tổn thương viêm nguyên phát khác, huyết tương giàu tiểu cầu được sử dụng với hai tác dụng chính là giảm viêm và đẩy nhanh quá trình tái tạo để từ đó nhanh chóng phục hồi được khả năng vận động của người bệnh.

Những trường hợp tổn thương do chấn thương và nguyên phát có thể áp dụng liệu pháp huyết tương giàu tiểu cầu như:

– Viêm điểm bám gân vùng khuỷu.
– Viêm gân Achilles.
– Viêm gân bánh chè.
– Các chấn thương, tổn thương dây chằng bảo tồn hoặc sau phẫu thuật.
– Các tổn thương cơ.
– Các tổn thương sụn khớp, sụn chêm.
– Tổn thương rách chóp xoay ở vai.
– Các trường hợp thoái hóa: khớp gối…

Link bài viết gốc: https://vsh.org.vn/huyet-tuong-giau-tieu-cau-con-duong-moi-sau-hau-phau-chan-thuong.htm

Cập nhật 17/02/2023

Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (Platelet Rich Plasma – PRP) là một liệu pháp điều trị trong điều trị các bệnh về cơ xương khớp, thoái hóa khớp mãn tĩnh an toàn và hiệu quả bên cạnh các phương pháp truyền thông là sử dụng thuốc hoặc phẫu thuật điều trị. Vậy tiêm PRP có những ưu điểm gì? Cần lưu ý gì khi thực hiện tiêm huyết tương?

Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu điều trị bệnh xương khớp

Mục tiêu điều trị các bệnh xương khớp là giảm bớt các triệu chứng đau và cải thiện chức năng vận động. Người bệnh thường được chỉ định sử dụng các thuốc giảm đau, chống viêm, thuốc làm chậm tiến triển tình trạng thoái hóa khớp,… Trong trường hợp nặng bác sĩ có thể cân nhắc áp dụng phẫu thuật thay khớp.

Tuy nhiên, nhiều nghiên cứu gần đây cho thấy phương pháp tiêm huyết tương giàu tiểu cầu có hiệu quả vượt trội cho người bệnh bị thoái hóa khớp, các bệnh lý xương khớp mạn tính giúp giảm nguy cơ phải phẫu thuật.

Huyết tương giàu tiểu cầu là gì?

Huyết tương giàu tiểu cầu (Platelet rich plasma – PRP) là một chế phẩm được tạo ra bằng cách lấy khoảng 20-50 mL máu của chính người bệnh. Sau đó tiến hành tách và loại bỏ hồng cầu, bạch cầu, thu về lượng huyết tương có nồng độ tiểu cầu cao gấp 2-8 lần so với huyết tương bình thường.

Tiểu cầu đóng vai trò quan trọng trong quá trình đông cầm máu, giúp ngừng chảy máu ở vết thương bằng cách tạo nút tiểu cầu bịt kín miệng vết thương. Ngoài ra, tiểu cầu còn có khả năng giải phóng ra các yếu tố tăng trưởng và phân tử sinh học có tác dụng chống viêm, đẩy nhanh tốc độ phục hồi tại chỗ của các mô tế bào bị tổn thương, chấm dứt cơn đau nhanh chóng.

Khi tiêm huyết tương giàu tiểu cầu vào vùng khớp bị tổn thương, tiểu cầu sẽ giải phóng ra các yếu tố tăng trưởng, kích thích tế bào phân chia và tham gia vào quá trình sửa chữa, làm lành các thương tổn giúp quá trình phục hồi nhanh chóng và ổn định hơn. Kết quả là giúp tình trạng thoái hóa khớp, viêm gân, chấn thương khớp được cải thiện, làm chậm tiến trình viêm điểm bám gân tại chỗ và từng bước làm lành các tổn thương. Đây chính là nguyên lý áp dụng phương pháp tiêm huyết tương giàu tiểu cầu (PRP) trong điều trị bệnh thoái hóa khớp.

Ưu điểm phương pháp tiêm PRP

Hiện nay, tiêm huyết tương giàu tiểu cầu là phương pháp điều trị mới đang được ứng dụng nhiều nhờ có nhiều ưu điểm vượt trội hơn so với các phương pháp truyền thống:

• Tính an toàn cao, không có tác dụng phụ vì lấy máu của chính người bệnh.
• Tác dụng giảm đau rõ rệt, đạt hiệu quả nhanh chóng hơn liệu pháp dùng thuốc khác.
• Tổn thương hồi phục nhanh, rút ngắn thời gian điều trị, tránh được những phẫu thuật chưa cần thiết.
• Kỹ thuật hiện đại, chính xác, đảm bảo vô trùng tuyệt đối.
• Quy trình đơn giản, thực hiện nhanh chóng, chỉ mất khoảng 30 phút cho mỗi lần điều trị.

Nhờ những ưu điểm vượt trội trên, liệu pháp tiêm huyết tương giàu tiểu cầu an toàn, hiệu quả và nhanh chóng chấm dứt các triệu chứng đau nhức và đảm bảo hiệu quả điều trị lâu dài.

Tiêm huyết tương giàu tiểu cầu điều trị các bệnh CXK nào?

Liệu pháp PRP đã được nghiên cứu và ứng dụng được hơn 20 năm trong lĩnh vực nha khoa, giúp nhanh chóng làm lành vết thương cho bệnh nhân ung thư trong giai đoạn tái tạo.

Hiện nay, liệu pháp tiêm PRP còn được mở rộng trên nhiều lĩnh vực từ phẫu thuật tim mạch, đến chỉnh hình, thẩm mỹ và nhất là điều trị các tổn thương tại cơ xương khớp. Những bệnh lý cơ xương khớp thường được chỉ định điều trị bằng liệu pháp PRP bao gồm:

• Thoái hóa khớp: Bệnh lý phổ biến ở những người từ độ tuổi trung niên nhưng bệnh tiến triển chậm, âm thầm nên người bệnh thường đến khám ở giai đoạn muộn.
• Viêm điểm bám gân vùng khuỷu tay, cổ tay: Thường gặp ở người chơi tennis hoặc golf, do thực hiện các cử động vùng cổ tay lặp đi lặp lại nhiều lần.
• Viêm gân Achilles (hay gân gót): Tổn thương do quá tải tại gân Achilles thường gặp ở các vận động viên phải chạy, nhảy nhiều hoặc có thể gặp ở những người trung niên ngồi văn phòng nhiều.
• Chấn thương sụn chêm, dây chằng: Tổn thương thường gặp trong các hoạt động thể thao, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng vận động của khớp, thường được chỉ định phẫu thuật kèm liệu pháp PRP giúp kết quả phục hồi tốt hơn.
• Rách chóp xoay ở vai: Chấn thương khá phổ biến ở các vận động viên thường xuyên hoạt động vai nhiều như bơi, bóng chày, bóng rổ, cầu lông… Phương pháp điều trị tối ưu hiện nay là phẫu thuật nội soi khâu lại gân đứt, kết hợp liệu pháp tiêm PRP sau phẫu thuật giúp gân liền nhanh và hiệu quả.

Chống chỉ định sử dụng phương pháp tiêm huyết tương giàu tiểu cầu

Mặc dù liệu pháp tiêm huyết tương giàu tiểu cầu có ý nghĩa rất lớn trong điều trị các bệnh lý thoái hóa xương khớp. Nhưng trong một số trường hợp chống chỉ định thực hiện liệu pháp PRP nếu có một trong các yếu tố sau:

• Người bệnh bị thiếu máu, có nồng độ Hemoglobin thấp dưới 110g/l.
• Tiểu cầu máu giảm dưới 150.000/mm3.
• Bệnh lý rối loạn chức năng tiểu cầu.
• Phụ nữ đang mang thai.
• Thoái hóa khớp kèm viêm khớp nhiễm khuẩn (hoặc chưa được loại trừ).
• Nhiễm khuẩn vùng da xung quanh khớp, khi tiêm có nguy cơ đưa vi khuẩn vào trong khớp gây viêm khớp nhiễm khuẩn.
• Tiêm corticoid hoặc acid hyaluronic tại khớp tổn thương với mũi tiêm gần nhất trong vòng 6 tuần trước.

Link bài viết gốc: https://www.mediplus.vn/co-xuong-khop/tiem-huyet-tuong-giau-tieu-cau.html